Z Archiwum Krakowa

Na zdjęciu widzimy miejsce, gdzie Młynówka Królewska łączyła się z Rudawą. To skrzyżowanie ulic Garncarskiej i Wenecja. Dawny bieg Rudawy i Młynówki był już szeroko opisywany w artykułach Rudawa i Dom Egipski oraz Most na Zwierzynieckiej. Wybudowany przy ulicy Garncarskiej pod koniec XIX wieku Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa nie zmienił swojego wyglądu mimo upływu ponad stu lat.   Zdjęcie archiwalne pochodzi ze zbiorów Muzeum Krakowa.   Udostępnij post:

Aleje Trzech Wieszczów wytyczone zostały w miejscu dawnej kolei obwodowej. Nie dość, że po dzisiejszych Alejach wcześniej jeździły pociągi, to jeszcze robiły to po nasypie kolejowym. Nasyp zresztą na wielu odcinkach pierwotnie był częścią umocnień Twierdzy Kraków z licznymi fortami. W 1911 kolej została zlikwidowana, a nasyp usunięty. Już w niepodległej Polsce powstał pomysł wybudowania w tym miejscu reprezentacyjnej Alei, która oprócz funkcji komunikacyjnej będzie architektoniczną wizytówką miasta zabudowaną okazałymi i nowoczesnymi gmachami. Zlokalizowano tutaj między innymi Bibliotekę Jagiellońską, Muzeum Narodowe, Dom Profesorów UJ, Akademię Górniczo Hutniczą. Autorami idei Alei Trzech Wieszczów byli znakomici architekci dwudziestolecia międzywojennego Adolf Szyszko-Bohusz i Józef Gałęzowski. Większość zabudowy powstała w późnych latach 20. i…

Budynek na pierwszym planie na rogu ulic Oleandry i Ingardena został ukończony w 1935 roku. Była to wówczas siedziba Państwowego Gimnazjum Żeńskiego imienia Królowej Wandy, które mimo renomy w swojej stosunkowo długiej historii przez większość istnienia skazane było na tułaczkę po różnego rodzaju ciasnych i mało nadających się do celów dydaktycznych pomieszczeniach. Szkoła powstała w 1905 roku jako Zakład Naukowo-Wychowawczy Heleny Strażyńskiej i była wówczas placówką prywatną. Mieściła się w kamienicy przy ulicy Franciszkańskiej 1. Niedługo po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zmieniła status stając się gimnazjum państwowym. Zmieniła też nazwę otrzymując imię Królowej Wandy, ale nie zmieniła siedziby pozostając dalej w ciasnych i wysłużonych pokojach na Franciszkańskiej. Po wielu staraniach…

Kratownicowy Most Zwierzyniecki, zwany również Dębnickim wybudowano w latach 1887-1888. Powstał jako element kolei obwodowej wytyczonej na wałach obronnych Twierdzy Kraków w miejscu dzisiejszych Alei Trzech Wieszczów. Początkowo był mostem drogowo kolejowym, a gdy w 1911 roku zlikwidowano tory, część mostu po której jeździły pociągi została zamieniona na kładkę dla pieszych. Wycofujący się z Krakowa Niemcy w 1945 roku wysadzili most w powietrze, a na jego miejscu powstał w 1951 roku Most Dębnicki w obecnym kształcie. Patrząc na zdjęciu archiwalnym dalej w prawo zobaczymy charakterystyczny ceglany budynek Rogatki Zwierzynieckiej. Gdy w 1847 roku Kraków został włączony do Austrii zaczął tu obowiązywać także austriacki system celny. Obszar Krakowa został otoczony miejską…

Ulica Biskupia zyskała wielkomiejski charakter na początku XX wieku, podobnie jak wiele innych ulic znajdujących się w obrębie drugiej obwodnicy Krakowa. Zniknęły wówczas prawie wszystkie parterowe domy i dworki ustępując miejsca kamienicom. Widoczny po prawej stronie archiwalnego zdjęcia dworek z kolumnami znajdujący się na ulicy Biskupiej pod numerem 16 został zastąpiony kamienicą wybudowaną w latach 20. ubiegłego stulecia. Znajduje się tam Dom Prowincjalny Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Bogarodzicy. Sąsiedni dom pod wcześniejszym numerem 14 przetrwał do lat 30. XX wieku, kiedy to samotnie stał pośród górujących nad nim gmachów. Niedługo przed wyburzeniem został jeszcze uwieczniony przez fotografa Ilustrowanego Kuriera Codziennego (źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe): W miejscu domu w 1933 roku powstała…

Dzisiejsze zdjęcie publikuję wraz z tym z poprzedniego odcinka, bo obie te fotografie wzajemnie się uzupełniają i zostały wykonane w tym samym czasie. W poprzednim odcinku zobaczyliśmy bramę do Państwowej Fabryki Cygar i Wyrobów Tytoniowych od jej wewnętrznej strony, dzisiaj możemy zobaczyć ją od zewnątrz. Na archiwalnym zdjęciu ulica Dolnych Młynów zapełnia się ludźmi, którzy właśnie wychodzą z fabryki. Widoczna po lewej stronie obszerna kamienica nie istnieje, a w jej miejscu znajduje się dzisiaj wjazd na parking strzeżony. Widać ją dobrze na archiwalnym zdjęciu z poprzedniego odcinka, gdzie możemy zobaczyć, że zniknął również budynek znajdujący się na terenie fabryki. Nie istnieje też solidny i wysoki mur otaczający fabrykę, w którego…

Za czym ta kolejka w miejscu dzisiejszego konglomeratu knajp i kawiarni przy ulicy Dolnych Młynów? To pracownicy Państwowej Fabryki Cygar i Wyrobów Tytoniowych w Krakowie oczekujący na rewizję po zakończonej pracy. W dniu wypłaty po drugiej stronie bramy czekał zawsze też niemały tłumek, o czym donosił Kornel Filipowicz w książce Ulica Gołębia: „W dzień wypłaty, na długo przed otwarciem szerokiej, warownej, podobnej do wrót więzienia bramy fabryki, wystawały już na chodnikach matki z dziećmi, prostytutki, wierzyciele i handlarze sznurowadeł, lusterek i prezerwatyw, sklepikarze i dziewczęta pragnące pójść do kina, a potem na spacer – wszyscy czekali, aż syrena oznajmi koniec pracy, a z bramy zaczną wychodzić ludzie z pieniędzmi w…